Jak czyścić domowe akcesoria do kawy?

Twój ekspres do kawy może nie być tak czysty, jak myślisz. Niektóre znaki ostrzegawcze są wyraźne: gromadzi się tłusty osad i minerały, tworząc plamy. Te zabrudzają proces parzenia i prowadzą do zaparzania gorzkiego naparu. Ale to zarazki i bakterie, których nie widać, mogą stanowić jeszcze większy problem!

1. Dlaczego lepiej jest użyć profesjonalnych środków czystości? 

Nagromadzenie się resztek kawy i osadów mineralnych z wody (kamienia) może wpływać na smak kawy i zatykać elementy ekspresu do kawy. Z biegiem czasu może to osłabić jego sprawne działanie. Ziarna kawy zawierają naturalne oleje, których nie można zmyć wodą. Możesz zauważyć, że kawa staje się coraz bardziej gorzka, jeśli nie czyścisz regularnie kosza zaparzającego i innych części, z kolei wilgotne środowisko resztek kawy może prowadzić do rozwoju drożdży, pleśni lub bakterii. Osady mineralne, zwłaszcza jeśli masz twardą wodę, zwężą kanał wodny, a jeśli nie zostaną usunięte - ekspres do kawy będzie działał coraz wolniej. 

Wiele prostych w budowie akcesoriów i zaparzaczy (jak kawiarkaChemex czy dripper) umyjemy pod bieżącą wodą lub w zmywarce. Niektóre wymagają jednak specjalnych produktów do pielęgnacji, a ich domowe zamienniki nie zawsze są najlepszym pomysłem:

  • kawa zawiera ok. 7-17% tłuszczu w postaci kwasów tłuszczowych, które w połączeniu z sodą kaustyczną mogą utworzyć mydło i nie tylko wpłynąć na smak kawy, ale i zapchać delikatne części maszyny;
  • soda kaustyczna jest substancją niebezpieczną, nie powinna być używana w kontakcie z żywnością;
  • soda oczyszczona nie radzi sobie z osadem z kawy, a w połączeniu z wodą może zbić się w grudki powodując awarię ekspresu;
  • kwasek cytrynowy użyty do czyszczenia dyszy może skwasić mleko;
  • ocet może przenieść na kawę niepożądany zapach.

 

2. Jak czyścić kawowe urządzenia i akcesoria?

Kiedy zaparzana kawa zacznie smakować gorzko i dziwnie, to znaczy, że najwyższy czas, aby poświęcić swojemu urządzeniu więcej uwagi. Bez odpowiedniej pielęgnacji pozostałości kawy i nagromadzone minerały mogą siać spustoszenie w urządzeniu, wpływając na jakość naparu, a nawet powodując awarię zaparzaczaJedno z badań przeprowadzonych przez NSF International1 wskazuje, że ekspresy do kawy są piątym najbardziej zarodkowym miejscem w Twoim domu, a połowa testowanych zbiorników zawiera drożdże i pleśń. Organizmy te mogą powodować reakcje alergiczne, a nawet infekcje, więc bez odpowiedniego czyszczenia ekspres do kawy może wywołać nudności.

Ekspres do kawy należy wyczyścić po każdym użyciu, usuwając fusy i czyszcząc kosz do parzenia, pokrywę i dzbanek. Głębsze czyszczenie odkamieniaczem w celu usunięcia osadów mineralnych powinno odbywać się przynajmniej raz na trzy miesiące. Jeśli w Twoim domu jest twarda woda (woda z dużą zawartością minerałów) lub jeśli masz tendencję do napełniania zbiornika na wodę w ekspresie z wypłukanej karafki (nieumytej), osady mogą gromadzić się szybciej. W takim przypadku zalecane jest comiesięczne czyszczenie.

Starajmy się, aby dzbanek nie stał na gorącej płycie pusty lub z resztką kawy, a wszystkie ruchome części ekspresu umyjmy na koniec dnia pod bieżącą wodą. Większość nowych ekspresów wyświetla komunikaty o obowiązku czyszczenia, a niektóre modele oczyszczają się automatycznie po określonej liczbie zrobionych kaw. Jeżeli jednak Wasz tego nie robi, zadbajmy o dokładne mycie raz na tydzień (lub częściej/ rzadziej w zależności od stopnia używania), pozbywając się kawowego osadu i aromatu przy pomocy przeznaczonych do tego środków. 

Wybrany środek umieszczamy w koszu zaparzacza - tam gdzie zwykle wkładamy papierowy filtr z kawą. Upewnijmy się tylko, że serwer kawowy lub termos znajdują się pod zaparzaczem. Włączamy cykl parzenia, pozwalając roztworowi krążyć w dzbanku. Po zakończeniu cyklu, płuczemy kosz czystą wodą. Roztwór w serwerze zostawiamy jeszcze na minimum 5 minut, po czym opróżniamy i dokładnie płuczemy.

Niektóre ekspresy do kawy mają słyszalny lub widoczny sygnał dotyczący konieczności czyszczenia, który zwykle poprzedza wymuszony przestój. Możesz uniknąć przestojów aktywnie zajmując się konserwacją. Cykl czyszczenia zwykle jest szczegółowo opisany w instrukcji. Zawsze postępuj zgodnie z nią.

Przed włączeniem trybu myjącego opróżniamy pojemnik z mlekiem i wylewamy wodę z tacki ociekowej. Środek czystości (tabletka/ płyn/ proszek) umieszczamy w przeznaczonym do tego otworze (bardzo często jest to wsyp na zmieloną kawę) i wybieramy odpowiedni program czyszczący.

Pamiętajmy o odkamienianiu, ponieważ ekspres zniszczony kamieniem nie podlega gwarancji. Twarda woda może wpłynąć na smak kawy, a co gorsze zniszczyć delikatne części maszyny. Powinniśmy używać wody filtrowanej, a najlepiej zadbać o podłączenie ekspresu do systemu filtrującego. Odkamieniajmy co 5 kg zużytej kawy lub co miesiąc.  

Kawiarkę myjemy ręcznie zaraz po użyciu miękką gąbką, bez użycia detergentów. Powinniśmy zaczekać aż zupełnie ostygnie, następnie wyrzucić ciasteczko z kawy i rozkręcić urządzenie do umycia, a skręcić dopiero jak wyschnie. Od czasu do czasu wewnątrz podłoża mogą pojawić się przebarwienia lub biały osad. Zwykle jest to spowodowane nieprawidłowym wysuszeniem dolnego pojemnika przed przechowywaniem, co powoduje naturalne utlenianie aluminium. Wyszorujmy go wtedy szczoteczką do naczyń w roztworze ciepłej wody i białego octu, aby usunąć plamy. Kawiarka nie powinna być myta w zmywarce ze względu na uszczelkę - pamiętajmy też żeby wymieniać ją przynajmniej raz na dwa lata.

Nie używajmy wełny stalowej ani produktów ściernych, ponieważ mogą one odbarwić lub uszkodzić powierzchnię garnka i jego części.

Chemex wystarczy umyć zaraz po użyciu wodą z płynem do naczyń, używając szczotki, która sięgnie dolnej części. Jeżeli jednak w pojemniku zgromadzi się kawowy osad, możemy użyć octu lub tabletki do ekspresów przelewowych jako środka czyszczącego - rozpuszczamy ją w wodzie i roztwór wlewamy do Chemexa na 15 minut, a następnie dokładnie płuczemy. Inną opcją jest zdjęcie drewnianego uchwytu i włożenie samej kolby do zmywarki.

French press używany do zaparzania kawy, herbaty czy spieniania mleka najlepiej jest rozkręcić i umyć pod bieżącą wodą zaraz po użyciu. Zadbajmy o uważne usunięcie resztek z sitka. Modele wykonane ze szkła i stali nierdzewnej z powodzeniem mogą być myte w zmywarce.

Codzienne czyszczenie to idealny sposób na utrzymanie zaparzacza w dobrym stanie, ale raz w tygodniu możemy go wyczyścić dokładniej. Wystarczy zdemontować tłok i pozostałe elementy oraz potraktować je roztworem z wody i octu, usuwając osad z twardej wody.

Najlepiej po każdym użyciu wyrzucić papierowy filtr z fusami, a następnie przemyć dripper pod bieżącą wodą. Plastikoweszklane czy ceramiczne modele możemy też włożyć do zmywarki.

Wiemy jednak jak kuszące może być pozostawienie dripa na blacie po zaparzeniu kawy. Prędzej czy później mogą oblepić go oleje i minerały. Gdy zużyte fusy z kawy ostygną, naturalne olejki w nich zawarte zaczynają przybierać postać żelową i przyklejać się do ścianek lejka. Te oleje, chociaż smaczne w kawie, zgromadzone na urządzeniu mogą zatykać mikrootwory w filtrach do drippera i niszczyć smak kolejnej kawy. Wtedy wystarczy go umyć w wodzie z octem.

Po użyciu wyrzucamy papierowy filtr, pozbywamy się kawowego ciastka, rozkręcamy AeroPress (pamiętajcie o zdejmowaniu gumowej uszczelki) i myjemy pod bieżącą wodą. Suszymy rozkręcony. Można go także myć w zmywarce. Od czasu do czasu wykąpmy swoje urządzenie w roztworze z gorącej wody i sody oczyszczonej.

3. Jak czyścić młynek do kawy? 

Podobnie jak ekspres, nasz młynek do mielenia ziaren na poranną filiżankę kawy także wymaga regularnej konserwacji. Oleje i cząsteczki przylegają do każdego zakamarka w środku, co ostatecznie prowadzi do obniżenia wydajności - chyba, że co jakiś czas poświęcisz mu kilka minut.

Na bieżąco pędzelkiem lub szmatką usuwamy drobinki kawy. Dbamy też, aby mielone ziarna kawy nie były zamoczone ani poddane dużym zmianom temperatur (zbyt wysoka temperatura może wpłynąć na ich jełczenie). Żarna możemy wyczyścić ręcznie rozkręcając młynek lub specjalnym granulatem. W drugim przypadku warto wybrać produkt w 100% naturalny, bezpieczny w kontakcie z żywnością, który z powodzeniem usunie oleje i zapachy jakie pozostawia kawa. Granulki te (lub tabletki) poddajemy procesowi mielenia tak samo jak ziarna kawy - usuną wszelkie pozostałości i wchłoną zalegający tłuszcz. Aby pozbyć się ostatnich drobinek, przemielmy jeszcze jedną porcję kawy.

4. Polecane środki czystości

Sami używamy środków australijskiej marki Cafetto - lidera w branży w zakresie rozwiązań organicznych i przyjaznych środowisku. W ich ofercie znajdziecie zarówno preparaty do domowych ekspresów automatycznych czy przelewowych, jak i do profesjonalnych maszyn gastronomicznych. Wybrano je także jako oficjalny produkt Mistrzostw Świata Baristów - co daje pewność, że są to produkty najwyższej jakości.

Przypisy:

 https://www.nutritionaction.com/daily/food-safety/which-are-the-germiest-spots-in-your-house/