Ekspres kolbowy, czyli najlepsze urządzenie dla prawdziwych kawiarzy. Czym tak właściwie są, dla kogo ten sprzęt będzie najlepszym rozwiązaniem oraz jak wybrać odpowiedni model ekspresu do domu, biura oraz kawiarni, aby zawsze cieszyć się smakiem wspaniałego espresso?

W artykule o ekspresach ciśnieniowych mieliśmy okazję przedstawić Wam główne różnice pomiędzy automatami, ekspresami kapsułkowymi, a manualnymi. Jak już zapewne wiecie każdy z tych urządzeń ma swoje szczególne przeznaczenie. Wybór ekspresu do kawy można porównać do zakupu samochodu - dla rodzin najlepszym wyborem okazać się może sedan, dla osób mieszkających w zatłoczonych miastach Smart, a dla podróżujących lepiej sprawdzi się auto terenowe czy SUV. 

W tym artykule opowiemy nieco więcej o ekspresie kolbowym, manualnym, dźwigniowym, ręcznym.

Tak, to wszystkie określenia tego jednego urządzenia i każde z nich wskazuje w pewien sposób na jego charakter. To najpopularniejszy ekspres, sterowany ręcznie, dzięki czemu od początku do końca bierzemy udział w procesie przygotowywania wyśmienitego espresso. No właśnie - kluczowa tu jest kawa, gdyż ekspres kolbowy stworzony został do parzenia klasycznego espresso. Zatem wybór tego ekspresu przez osoby, które cenią sobie szybkość i łatwość zrobienia każdego rodzaju kawy za pomocą jednego przycisku będzie jednym słowem kompletnie nietrafiony.

Pamiętajcie - to tak jak z samochodem - czteroosobowa rodzina nie zainwestuje w Smarta. Ale jeśli sprawia Ci przyjemność ręczne przygotowywanie kawy, udoskonalanie jej finalnego smaku, eksperymentowanie z grubością mielenia ziaren, temperaturą wody bądź zamierzasz w przyszłym roku stanąć oko w oko z Agnieszką Rojewską w Mistrzostwach Latte Art to ten ekspres będzie idealnym rozwiązaniem.

Ekspres kolbowy - do czego służy?

Najogólniej mówiąc ekspres manualny zaparza espresso przepuszczając pod wysokim ciśnieniem gorącą wodę przez drobno zmieloną kawę. W środku ekspresu kolbowego znajduje się pompa i co najmniej jeden bojler. To za sprawą pompy ekspres wytwarza odpowiednie ciśnienie, które mierzymy w barach. Urządzenia wysokociśnieniowe zazwyczaj pozwalają uzyskać ciśnienie 9-17 bar i tylko takie powinny zwracać naszą uwagę. Pamiętaj, że do przygotowania klasycznego espresso potrzebujemy właśnie 9 bar, więc jeśli kupimy ekspres, który nie spełnia tego parametru to niestety, ale nie przygotujemy poprawnie espresso.

Bojler z kolei odpowiada za temperaturę wody, potrzebną do przyrządzenia tego napoju - najczęściej jest to przedział 88-92°C.

Część przypominająca łyżkę to inaczej kolba lub portafilter. W jej wnętrzu znajduje się sitko, do którego wsypuje się świeżo zmieloną kawę, a następnie ubija tamperem.

Portafilter umieszcza się w tak zwanej grupie zaparzającej, czyli okrągłym wylocie z ekspresu. To z grupy pod odpowiednim ciśnieniem przepuszczana jest woda. Wypustki, z których wypływa zaparzony napar nazywane są wylewkami.

Z boku znajduje się streamer (pannarello), czyli dysza do ręcznego spieniania mleka. I w tym przypadku jesteśmy zdani sami na siebie - to jak spienimy mleko, zależy tylko od nas i naszych umiejętności. Dzięki tej dyszy możemy przygotować wszystkie klasyczne napoje na bazie espresso oraz wariacje na ich temat.

Przepis na prawdziwe espresso

Zanim rozpoczniesz przygotowywanie kawy pamiętaj o porządnym rozgrzaniu ekspresu - najlepiej, abyś pół godziny przed parzeniem włączył urządzenie. Woda nagrzeje się szybciej, o czym poinformuje nas kontrolka, natomiast to nie oznacza, że sam ekspres jest już gotowy do pracy. Następnie warto przepłukać ekspres z pozostałych resztek kawy - zanim umieścimy kolbę wystarczy uruchomić na chwilę przepływ wody, który przeczyści grupę zaparzającą.

Dobrym zwyczajem jest także ogrzanie filiżanek, w których będzie serwowany napój. Możemy to z łatwością zrobić, zwyczajnie przelewając je gorącą wodą. Może być też tak, że Twój ekspres jest na tyle fajny, że ma już wbudowany podgrzewacz do filiżanek - wówczas masz jeden problem z głowy.

To teraz przejdźmy do prawdziwej zabawy. Pierwszym krokiem do zaparzenia jakiejkolwiek kawy przy użyciu ekspresu ręcznego jest zmielenie jej ziaren. Ekspresy manualne nie posiadają wbudowanego młynka, więc decydując się na jego zakup musimy mieć na uwadze także zaopatrzenie się w bardzo dobry młynek, najlepiej żarnowy.

Jeśli zależy Ci na jak najlepszym rezultacie w postaci intensywnego, aromatycznego espresso, nie idźmy na skróty poprzez stosowanie kawy mielonej. Najlepszy efekt uzyskamy stosując kawę ziarnistą - ciemno paloną, zmieloną tuż przed parzeniem. Poza tym gotowa kawa na półkach sklepowych najczęściej jest za grubo zmielona do tego typu parzenia. 

Do zaparzenia espresso będziemy potrzebowali około 16 g kawy. Jeśli mamy już młynek, to możemy zabrać się za mielenie ziaren -  możliwie drobno, powinny przypominać grubo zmieloną mąkę. Tak zmieloną kawę umieszczamy w sitku znajdującym się w kolbie. Aby wyrównać powierzchnię kawy, by sięgała po brzegi portafiltra, możemy delikatnie uderzyć kolbą o blat bądź wyrównać ją palcami. Następnie ubijamy ją tamperem. Tak przygotowaną kolbę umieszczamy w grupie, następnie uruchamiamy przepływ wody i spoglądamy jak z wylewek płynie jednostajnym, bardzo gęstym i ciemnobrązowym strumieniem espresso. Na jego powierzchni zacznie tworzyć się crema, bardzo gęsta i o gładkiej powierzchni.

Proces ekstrakcji powinien trwać ok. 25-30 sekund. Po tym czasie należy zakończyć parzenie kawy. Jeśli zauważysz, że kawa raczej kapie, niż leje się strumieniem to oznacza, że ziarna zostały zbyt drobno zmielone. W odwrotnej sytuacji - gdy kawa leci intensywnym strumieniem, a parzenie trwało krócej niż 25 sekund - będzie to sygnał, że ziarna zostały zbyt grubo zmielone. Dlatego tylko i wyłącznie metodą prób i błędów będziemy w stanie przygotować idealny napój kawowy.

W kolbowych ekspresach ciśnieniowych parzenie kawy jest całkowicie ręczne i zależne od baristy. Do przygotowania takiej kawy potrzeba najwięcej wiedzy i umiejętności, jednak zaparzenie własnego espresso to naprawdę frajda dla home baristy. Ekspresy automatyczne mają co prawda programy o nazwach espresso czy cappuccino, jednak należy pamiętać, że są to tylko napoje zbliżone do oryginałów.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze ekspresu kolbowego?

Podobnie jak w przypadku ekspresów automatycznych, parametry ekspresów kolbowych będą odgrywały kluczową rolę. Jednak pamiętajmy, że nawet najlepszy sprzęt na rynku nie zagwarantuje nam dobrej kawy, jeśli nie wiemy jak poprawnie obsługiwać tego typu ekspresy.

Idąc dalej, podobnie będzie w przypadku zakupu młynka do kawy (ekspresy kolbowe nie mają wbudowanych młynków!) - wybór tańszego modelu na rzecz lepszego ekspresu także się nie sprawdzi - jeśli możemy zasugerować to lepiej zainwestować w dobry, żarnowy młynek do kawy, który nie zniszczy ziaren oraz średniej klasy manual. Barista przy pomocy dobrego młynka i średniego ekspresu więcej wyciągnie z kawy niż z pociętych ziaren (w młynku ostrzowym) zaparzonych w najlepszym ekspresie. 

W branży kawowej uważa się, że zakup młynka jest ważniejszy niż zakup ekspresu, z czym się zgadzamy. Dlatego podstawą jest bardzo dobry młynek, dopiero potem ekspres.

Wybierając zatem odpowiednie urządzenie zwróćmy uwagę na poniższe parametry:

Wielkość bojlera

Standardowo jak w każdym ekspresie - im większy bojler, tym lepsza wydajność maszyny i lepsze utrzymanie temperatury, ale i dłuższy czas nagrzewania się. Termoblok w ekspresach kolbowych nie zda testu, gdyż nie będzie efektywny w utrzymaniu stałej temperatury wody, choć zdecydowanie szybciej nagrzeje wodę po uruchomieniu. I tutaj zatrzymamy się jeszcze na chwilkę. Jak już mówimy o ogrzewaniu wody to warto też wspomnieć o ekspresach dual boiler oraz HX (Heat Exchanger). 

Ekspresy HX zyskały w ostatnim czasie dosyć dużą popularność. To w ich bojlerze znajduje się mniejszy zbiornik - wymiennik ciepła. W nim właśnie podgrzewana jest woda, która najpierw przepływa przez grupę, a potem trafia do filiżanki w postaci kawy. Główna różnica polega na tym, że woda znajdująca się w małym zbiorniku nie jest ogrzewana przez grzałkę, a poprzez wodę z bojlera, w którym zbiornik jest zanurzony. Dzięki takiemu rozwiązaniu mamy zawsze przygotowaną wodę w bojlerze i do wytworzenia pary i gorącej wody oraz odpowiednio ogrzaną wodę do przygotowania kawy. Jest to zdecydowanie wygodniejsze rozwiązanie, aczkolwiek w powszechnej opinii ekspresy HX uważa się za mniej stabilne niż te dwubojlerowe. 

W przypadku dual boiler ekspresy posiadają dwa niezależne bojlery - jeden z wodą potrzebną do ekstrakcji oraz drugi z wodą potrzebną do wytworzenia pary. To te ekspresy najczęściej stosuje się w gastronomii czy profesjonalnych kawiarniach.

Pompa a ciśnienie wody

Jedna z najważniejszych kwestii jeśli mówimy o ekspresach wysokociśnieniowych. Do zaparzenia espresso potrzebujemy min. 9 bar, więc spoglądajmy w kierunku ekspresów o ciśnieniu od 9 bar wzwyż. Jeśli mówimy o pompach to najczęściej zetkniemy się z dwoma rodzajami: rotacyjnymi oraz wibracyjnymi. Różni je wytrzymałośc, stabilność i głośność pracy, więc jeżeli zależy Ci na cicho pracującym ekspresie to na pewno polecamy wybór pompy rotacyjnej. Opcja ta niestety też jest nieco droższa, ale zdecydowanie bardziej wydajna i stabilna.

Regulacja temperatury wody 

Jak już wiemy odpowiednia temperatura wody jest jednym z czynników, który wpływa na smak i aromat kawy. Powinna ona wynosić od 88 do 94°C  i faktycznie w większości dostępnych urządzeń taką temperaturę możemy uzyskać. Coraz większa liczba producentów ekspresów wyposaża swoje sprzęty w PID - czyli regulatory temperatury wody, dzięki którym możemy dobrać odpowiednią temperaturę do danego rodzaju kawy. Jest to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie, ale także kosztowne - najczęściej znajduje się w ekspresach o cenach od 2500 zł wzwyż. Jest też alternatywne rozwiązanie w postaci presostatu, który również służy do regulacji temperatury, jednak nie jest tak dokładny i stabilny jak PID.

Preinfuzja 

Inaczej blooming, czyli proces wstępnego zaparzania (nasączania) ziaren kawy niewielką ilością wody, podczas którego uwalniany jest dwutlenek węgla. Coraz więcej ekspresów posiada tę funkcję, nawet z możliwością dostosowywania czasu i ciśnienia wody podczas tego procesu. Opcja ta na pewno okaże się interesująca dla osób o większym stopniu wtajemniczenia w przygotowywaniu espresso.

Dysza do spieniania mleka 

Czyli temat dla miłośników kaw mlecznych i latte art. Jej kształt, moc oraz ilość pary będą decydować o szybkości, łatwości i poprawności spieniania mleka. Parametr ten będzie niezwykle ważny dla osób, które poszukują najlepszego ekspresu do gastronomii. To jakość dyszy decyduje o tym, czy barista będzie musiał spędzić parędziesiąt sekund czy dwie minuty na spienieniu mleka, dlatego tak ważne jest, by wybrać jak najbardziej wydajne urządzenie.

 Jakość wykonania

Wbrew pozorom użycie materiałów do wykonania ekspresu nie tylko będzie wpływało na efekt wizualny, ale przede wszystkim na jakość zaparzonej kawy. Warto zwrócić uwagę na materiały, z których wykonany jest bojler, grupy zaparzające oraz portafiltry - powinny gwarantować utrzymanie ciepła podczas ekstrakcji, dlatego wybierajmy te ekspresy, które posiadają elementy mosiężne bądź stalowe. Unikajmy plastiku! Niestety, nie odbije się to echem w kwestii ceny takich urządzeń, gdyż im wyższa jakość wykonania sprzętu, tym droższy ekspres. Ale pod tym względem naprawdę warto zainwestować w solidniejszy sprzęt. 

Wszystkie powyższe elementy zdecydowanie wpływają na cenę ekspresów kolbowych, ale też będą świadczyły o wysokiej jakości sprzętu, która odegra kluczową rolę w jakości przyrządzonej kawy. 

Najlepszy ekspres kolbowy do domu

Wybór ekspresów kolbowych jest naprawdę duży - te do użytku domowego znajdziesz już od 200 zł - 1000 zł. Wiąże się to również z zakupem dodatkowych akcesoriów w tym: młynka do kawy, tampera (najlepiej stalowy), pojemnika na fusy, dzbanka do spieniania mleka, pędzelków do czyszczenia grup, a także wagi i termometru, więc cena finalna wszystkich akcesoriów i samego ekspresu może znacząco wzrosnąć.

• Domowe ekspresy do 500 zł

W tym segmencie  cenowym niestety ciężko będzie znaleźć odpowiedni sprzęt, który pozwoli zaparzyć nam dobre espresso. Wynika to z mocnych ograniczeń technicznych tego typu urządzeń. Do 500 zł znajdziemy aparaty z termoblokiem, które szybko nagrzewają wodę, ale niestety podczas parzenia kawy nie utrzymają stabilnej temperatury wody. Tak samo w przypadku kolby - najczęściej wykonana z plastiku, nie utrzyma ciepła podczas ekstrakcji. Jeśli moglibyśmy zasugerować wybór urządzenia do przygotowania kawy w cenie 500 zł, to już zdecydowanie lepiej zainwestować w ekspresy przelewowe, dobrą kawiarkę bądź w naczynia do alternatywnych metod parzenia -AaeroPress, drip czy Chemex, a do tego oczywiście dobra, świeża kawa ziarnista.

• Domowe ekspresy do 1500 zł

• Gaggia Classic

Ekspres do kawy: Kolbowy, Moc: 1050W, Mielenie: Nie, Spieniacz mleka: Tak

To najprawdopodobniej najbardziej popularny i zarazem kultowy ekspres kolbowy do użytku domowego. Spełnia niemalże wszystkie warunki do zaparzenia naprawdę pysznego espresso przez początkujących home baristów. Niewielkich rozmiarów, z solidną obudową ze stali nierdzewnej i klasycznym designem z pewnością znajdzie miejsce w każdej kuchni.

Co stanowi o jego wyjątkowości? Przede wszystkim jakość wykonania, dopracowana w każdym szczególe. Gaggia wyposażyła ekspres w profesjonalną, mosiężną kolbę i grupę zaparzającą, dzięki czemu z łatwością utrzymasz odpowiednią temperaturę urządzenia podczas ekstrakcji (z takich samych materiałów wykonane są profesjonalne ekspresy Gaggia do gastronomii). Ponadto odpowiednia moc (1050W) oraz wysokie ciśnienie (15 bar) zapewniają przygotowanie idealnego espresso i uzyskanie gęstej, gładkiej, orzechowej cremy. Dla miłośników kaw mlecznych - ekspres ma wbudowane pannarello, czyli dyszę do ręcznego spieniania mleka. Kolejny pozytyw przemawiający za tym aparatem - to na pewno podgrzewacz do filiżanek, dzięki któremu zaparzone espresso nie straci temperatury w kontakcie z filiżanką.

Gaggia Classic jest także stosunkowo wydajna - wbudowany zbiornik na wodę o pojemności aż 2,1 l  pozwoli Ci na przygotowanie wielu kaw bez konieczności częstego jej uzupełniania. Za stabilną temperaturę wody odpowiada stalowy bojler, o niestety małej pojemności (150 ml), co może być utrudnieniem przy przygotowaniu kilku kaw pod rząd. Chcesz przygotować tylko jedno espresso albo dwa na raz? Żaden problem - wystarczy, że użyjesz sitka na pojedynczą lub podwójną dozę, w zależności od potrzeb. W ekspresie możesz skorzystać ze specjalnego sita do saszetek ESE.

 źródło: www.gaggia.sklep.pl

Wszystkie elementy ekspresu są łatwo dostępne, więc bez problemu uzupełnisz wodę w zbiorniku czy opróżnisz dosyć pojemną tackę ociekową. Gaggia Classic posiada funkcję automatycznego wyłączania po 9 minutach braku aktywności, co jest niezwykle energooszczędne, a przede wszystkim bezpieczne.

Jeśli zależy Ci na jeszcze większej kontroli nad przygotowywaniem kawy w tym ekspresie - Gaggia Classic umożliwia, m.in montaż PID, dzięki któremu możesz dowolnie regulować temperaturę wody.

• Ascaso Basic

Ekspres do kawy: Kolbowy, Moc: 1050W, Mielenie: Nie, Spieniacz mleka: Tak

To kolejny klasyczny ekspres kolbowy do użytku domowego o charakterystycznym, minimalistycznym designie. Obudowa, wykonana z wysokiej jakości plastiku ABS, jest dosyć wytrzymała i odporna na zarysowania. W odróżnieniu do Gaggia Classic, Ascaso posiada wbudowany termoblok, który odpowiada za uzyskanie i utrzymanie prawidłowej temperatury wody oraz pary wodnej. Ciśnienie 20 bar, więc możemy mieć pewność, że dzięki niemu przygotujemy naprawdę dobrego shota espresso.

Kolba oraz grupa zaparzająca wykonane są z wysokiej jakości mosiądzu, podobnie jak w przypadku profesjonalnych ekspresów kolbowych do gastronomii. Sita, wykonane ze stali nierdzewnej, pozwalają na przygotowanie jednej bądź dwóch doz jednocześnie. W ekspresie dołączone jest także specjalne sito do saszetek ESE oraz 2 sitka super-forth, które umożliwiają wytworzenie cremy niezależnie od rodzaju kawy i stopnia jej zmielenia.

Ascaso Basic posiada wbudowaną dyszę spieniającą mleko oraz dodatkową końcówkę, która ułatwia spienianie mleka początkującym kawoszom. Jest to o wiele wygodniejsze rozwiązanie niż w ekspresie Gaggia Classic.

Duży pojemnik na wodę - 2l pozwala na przygotowanie wielu kaw pod rząd, a dla jeszcze wygodniejszego użytkowania, możesz uzupełniać wodę w trakcie parzenia kawy! Podobnie jak w Gaggia Classic,w górnej części ekspresu znajduje się podgrzewacz do filiżanek, więc Twoje espresso utrzyma dłużej odpowiednią temperaturę, jeszcze po zaparzeniu.

źródło: www.espressoshop.gr  

Urządzenie dostępne w dwóch wariantach kolorystycznych: białym i czarnym. 

Ekspresy do domu do 2500 zł

• Ascaso Dream

Ekspres do kawy: Kolbowy, Moc: 1050W, Mielenie: Nie, Spieniacz mleka: Tak

To jeden z lepszych ekspresów kolbowych dostępnych na rynku do użytku domowego. Wizualnie jest naszym faworytem - prosty design w stylu retro (a to za sprawą dużego termometru i metalowych przełączników), dostępny w szerokiej gamie kolorów (aż 15!), z możliwością wyboru wykończenia - od tych z połyskiem, po matowe. Ascaso Dream wykonany jest z aluminum, następnie ręcznie polerowany i lakierowany, dlatego też można powiedzieć, że każdy model jest wręcz unikatowy. 

Ekspres posiada wbudowany, aluminiowy termoblok o dużej pojemności, który gwarantuje większą stabilność temperatury wody, dzięki czemu bez problemu możemy zrobić parę kaw pod rząd, bez obaw o spadek temperatury. Ten sam termoblok został zastosowany z modelu Basic. Za uzyskanie odpowiedniego ciśnienia do przygotowania bardzo dobrego espresso odpowiedzialna jest pompa wibracyjna, która wyciąga aż 20 bar. Z reguły ten rodzaj pompy charakteryzuje się dosyć głośną pracą, natomiast ta zastosowana w modelu Dream niweluje nieprzyjemny hałas.

Kolejną zaletą Ascaso Dream jest zastosowanie mosiężnej grupy zaparzającej oraz portafiltra o wielkości niemalże identycznej do tych, stosowanych w urządzeniach profesjonalnych. Właściwy rozmiar grupy pozwala na przeprowadzenie poprawnej ekstrakcji, przy utrzymaniu stałej temperatury.

Oprócz klasycznych sit (wykonanych ze stali nierdzewnej) do pojedynczego i podwójnego espresso znajdziesz także specjalne sito do saszetek ESE oraz 2 sitka super-forth, które umożliwiają wytworzenie cremy niezależnie od rodzaju kawy i stopnia jej zmielenia.

W ekspresie nie mogłoby zabraknąć dyszy do spieniania mleka - podobnie jak w modelu Basic, wyposażona jest w dodatkową końcówkę ułatwiającą spienianie mleka początkującym kawoszom oraz w tę tradycyjną z niewielką dziurką dla osób o wyższym stopniu wtajemniczenia, bądź praktykujących latte art. Odpowiednia moc pary do spienienia mleka pozwala na osiągnięcie naprawdę pożądanych efektów - w tym modelu dzbanek mleka spienia się już w ciągu kilkudziesięciu sekund.

W odróżnieniu do Ascaso Basic, model Dream posiada mniejszy zbiornik na wodę - 1,3 l, ale to wciąż wystarczająca ilość na przygotowanie kilku kaw. Ekspres niestety nie posiada podgrzewacza do filiżanek, dlatego też przy wyborze tego aparatu najlepiej ogrzać porcelanę gorącą wodą. Ascaso dba o wygodę użytkowania ich ekspresów, dlatego też wszystkie elementy “wyjmowalne” w postaci tacki ociekowej czy pojemnika na wodę są bardzo łatwo dostępne, co także umożliwia utrzymanie czystości urządzenia.

Niestety dla osób, które lubią modyfikować parametry ciśnienia czy temperatury wody podczas ekstrakcji, ten ekspres nie będzie najlepszym rozwiązaniem. Wszystkie parametry zostały zaprogramowane w taki sposób, aby w warunkach domowych móc zaparzyć naprawdę dobre espresso i faktycznie, taki efekt można osiągnąć. Jedyne, na co mamy wpływ, to na pewno rodzaj kawy, stopień jej zmielenia czy ilość dozy.

Producent jednak stworzył wersję Ascaso Dream w wersji PID, w której można dowolnie regulować temperaturę wody.

• Rancilio Silvia E

Ekspres do kawy: Półautomatyczny, Moc: 1100W, Mielenie: Nie, Spieniacz mleka: Tak

To kolejny, kultowy domowy ekspres ciśnieniowy, który skradł serce wielu miłośnikom espresso oraz profesjonalnym baristom. Swoje miejsce spokojnie może znaleźć nawet w małej gastronomii.

Niewielkich rozmiarów (co w przypadku ekspresów domowych ma ogromne znaczenie), z solidnej, stalowej konstrukcji, gwarantuje jeszcze większą stabilność oraz wytrzymałość. Jeśli chodzi o aspekt wizualny - Rancilio Silvia E nie należy do najbardziej estetycznych modeli - jego wygląd został zaprojektowany jeszcze w latach 90. i od tego czasu niestety niewiele się zmieniło. Twórcy skupili się głównie na tym, co znajduje się w środku - i całkiem słusznie.

Ekspres posiada bardzo wydajny, mosiężny bojler - 0,3 l, dodatkowo owinięty pianką izolacyjną, która gwarantuje lepszą stabilności temperatury podczas ekstrakcji. Poprzednio opisane przez nas urządzenia były wyposażone w termobloki, których zaletą jest szybkie nagrzewanie, kosztem gorszego utrzymania i stabilności temperatury wody. A jak już o wodzie mowa, to warto też wspomnieć o dosyć pojemnym zbiorniku na wodę - 2,5 l, który zapewnia ogromną wygodę i komfort w przygotowywaniu wielu kaw na raz, bez konieczności jego częstego uzupełniania.

Grupa zaparzająca, wykonana z mosiądzu, pozwala na równomierne rozprowadzenie i utrzymanie odpowiedniej temperatury w kolbie. Producent, podobnie jak w przypadku ekspresów Ascaso, zadbał o to, aby rozmiar grupy i kolby był taki sam, jak w profesjonalnych maszynach (58 mm). W tym modelu znajdują się dwa metalowe sita - do pojedynczej oraz podwójnej dozy. Podobnie jak w poprzednich ekspresach i tu mamy do czynienia z pompą wibracyjną, wytwarzającą odpowiednio wysokie ciśnienie - 15 bar. Jednak w tym przypadku praca pompy nie należy do najcichszych, co dla niektórych osób może być uciążliwe.

Oczywiście nie mogłoby zabraknąć paru słów o dyszy spieniającej mleko (która swoją drogą spienia je naprawdę dobrze), a to za sprawą odpowiedniej mocy pary produkowanej przez wbudowany bojler. Jedyny mankament jest taki, że najpierw trzeba zaparzyć kawę, a następnie uruchomić przepływ pary. Kiedy kontrolka zgaśnie (po około minucie), można zabrać się za spienianie. Będziesz potrzebował zaledwie kilkunastu sekund, aby idealnie spienić dzbanek mleka (u osób o mniejszej wprawie spienianie może potrwać nieco dłużej).

Cały proces ułatwia także fakt, że ekspres Rancilio posiada wbudowany podgrzewacz do filiżanek, dzięki czemu po ekstrakcji na dłużej utrzymasz odpowiednią temperaturę espresso i zachowasz jego aromat.

Dla jeszcze większej oszczędności energii, a także wygody użytkowania, ekspres posiada technologię wprowadzającą aparat w tryb uśpienia po 30 minutach braku aktywności.

• Lelit Anita PL042TEMD z młynkiem

Ekspres do kawy: Kolbowy, Moc: 1000W, Mielenie: Tak, Spieniacz mleka: Tak

W pierwszej chwili można by rzec, że to ekspres idealny - nie dość, że plasuje się w segmencie profesjonalnych ekspresów ciśnieniowych do domu, to jeszcze w przeciwieństwie do poprzednich modeli posiada wbudowany młynek o stożkowych żarnach 38 mm. Wizualnie sprzęt przypomina klasyczne manuale - minimalistyczny o stalowej konstrukcji, gwarantuje wysoką stabilność oraz wytrzymałość. Ponadto jest kompaktowych rozmiarów, dzięki czemu znajdzie swoje miejsce w każdej kuchni.

Ekspres stworzony został dla prawdziwych miłośników kawy, którzy cenią sobie wysokiej jakości espresso przygotowywane w domowym zaciszu. A to wszystko za sprawą m.in mosiężnego bojlera o pojemności 0,25 l, który bardzo dobrze poradzi sobie z utrzymaniem prawidłowej temperatury wody przy parzeniu wielu kaw jednocześnie. Co więcej, urządzenie posiada system PID, dzięki któremu możesz regulować temperaturę wody podczas ekstrakcji. Ten ekspres da Ci większą kontrolę nad procesem parzenia kawy.

Podobnie jak w modelu Rancilio Silvia E  zastosowano tu pompę wibracyjną, która wytwarza ciśnienie 15 bar. Dobrze radzi sobie z brakiem wody, dlatego też jest mało awaryjna. Portafilter - 57 mm oraz grupa zaparzająca o wielkości 58 mm, dokładnie taka jaka używana jest w profesjonalnych ekspresach gastronomicznych, pozwala na przeprowadzenie poprawnej ekstrakcji przy utrzymaniu stałej temperatury. Z powodzeniem zaparzysz tu pojedyncze oraz podwójne espresso, a także kawę w saszetkach ESE.

Komfort korzystania ze sprzętu gwarantuje także dosyć pojemny jak na warunki domowe, 2,7 litrowy zbiornik na wodę oraz zamontowany podgrzewacz do filiżanek. Ponadto w ekspresie jest już zamontowany tamper, więc bez obaw - już nigdzie Ci się nie zawieruszy.

Z myślą o miłośnikach kaw mlecznych Anita została wyposażona w profesjonalną dyszę spieniającą mleko, która pod wpływem wysokiej mocy pary ułatwi spienianie mleka, nawet laikom.

Utrzymanie higieny sprzętu jest także bardzo łatwe, gdyż wszystkie elementy są proste w demontażu, więc bez problemu w razie potrzeby opróżnisz tackę ociekową.

• Nuova Simonelli Oscar II

Ekspres do kawy: Kolbowy, Moc: 1200W, Mielenie: Nie, Spieniacz mleka: Tak

Po zaprezentowaniu poprzednich urządzeń możemy z pewnością dojść do jednego wniosku - Włosi są mistrzami w produkcji ekspresów kolbowych. Nie inaczej jest w przypadku modelu Nuova Simonelli Oscar II. I nie mówimy tu tylko o wyjątkowym designie aparatu, ale przede wszystkim o tym, co się znajduje wewnątrz.

Jakość wykonania całego urządzenia jak i podzespołów jest na wysokim poziomie - producent zadbał o najdrobniejsze szczegóły, w tym kratkę ociekową, bojler czy portafilter. Elementy ekspresu zostały wykonane ze stali nierdzewnej, a obudowa z wysokiej jakości plastiku ABS. Wszystko po to, abyś mógł celebrować każdy łyk kawy, przygotowanej we własnych czterech kątach. Ekspres ten z powodzeniem możesz wykorzystać w biurze, a nawet w małej gastronomii.

To teraz przechodząc do konkretów - Oscar II to pierwszy ekspres w tym zestawieniu posiadający wymiennik ciepła - HX, zanurzony w miedzianym bojlerze o pojemności 2 litrów. Zastosowanie technologii HX pozwala na ekstrakcję oraz spienianie mleka w tym samym czasie.

Jak już wspomnieliśmy - producent stawia na jakość wykonania urządzenia w każdym detalu, stąd też model Oscar II wyposażony jest w profesjonalną grupę zaparzającą i mosiężny portafilter (58 mm), dla uzyskania doskonałej ekstrakcji. Podobnie jest w przypadku dyszy spieniającej, dzięki której łatwo i szybko spienisz dowolną ilość mleka (dysza posiada tradycyjną końcówkę Nuova Simonelli).

W tym ekspresie zamieszczona jest pompa wibracyjna, która została dodatkowo wygłuszona, dlatego nie powinieneś mieć problemu z hałasem i pomrukiem w trakcie jego pracy. Z tych też powodów Oscar II uważa się za najlepszy ekspres do domu oraz do biura.

Jest niesamowicie wydajny w użytkowaniu - 2,8 litrowy zbiornik na wodę gwarantuje zaparzenie wielu kaw pod rząd, a dla jeszcze większej wygody - istnieje możliwość podpięcia ekspresu bezpośrednio do źródła wody. W razie braku wody w pojemniku ekspres sam Ci przypomni o jej uzupełnieniu dzięki wbudowanemu czujnikowi. U góry urządzenia znajduje się podgrzewacz do filiżanek, więc Twoja porcelana zawsze będzie gotowa do akcji.

Ponadto ekspres wyposażony jest w dwa sitka do pojedynczej oraz podwójnej dozy oraz w kolby z jedną i dwiema wylewkami. Aby zrobić doskonale espresso wystarczy nacisnąć odpowiedni przycisk (pojedyncza bądź podwójna porcja espresso). Każdy z nich jest zaprogramowany czasowo, więc jeśli chcesz skrócić czas ekstrakcji, możesz to zrobić klikając w guzik, natomiast nie ma możliwości wydłużenia czasu parzenia.

Ten niezwykle kompaktowy ekspres naprawdę zmieści się w każdym pomieszczeniu. Pomimo wyposażenia w najlepsze komponenty, stosowane w profesjonalnych ekspresach do gastronomii, Oscar II zajmuje jedynie 32 cm szerokości!

 

Podsumowując - w branży kawowej ekspres Oscar II uznaje się za profesjonalny sprzęt do użytku zarówno domowego, biurowego, ale także do małej gastronomii. Na jego korzyść przede wszystkim przemawia intuicyjność, wygoda użytkowania, a także naprawdę z wyższej półki wnętrze. To ekspres, który posiada wszystko, co powinien mieć dobry sprzęt do parzenia kawy. Oczywiście są też i wady, jak w każdym urządzeniu - m.in plastikowy tamper zamiast stalowego, czy głośniejsza praca grzałki. Niektórzy narzekają też na dźwignię do uruchamiania przepływu pary, ale mają się one nijak do mocnych stron tego ekspresu.

  

Najlepszy ekspres kolbowy do biura

 

Coraz więcej firm zaczyna wprowadzać kulturę picia kawy jako element integracji członków zespołu czy formę spędzania przerw w pracy. Kawa już nie jest jedynie napojem pobudzającym, parzonym zaraz po przekroczeniu drzwi, ale jest towarzyszem ważnych spotkań biznesowych, narad czy też prac zespołowych. Żyjąc mimo wszystko w pośpiechu, przy ogromie obowiązków zależy nam, aby łatwo, szybko i wygodnie zaparzyć naprawdę dobrą filiżankę kawy.

Z kolei dla pracodawców najważniejsze jest, aby ekspres do kawy był bezawaryjny, łatwy w konserwacji i służył wielu pracownikom przez lata. Dlatego też naszym zdaniem w biurach najlepiej sprawdzają się automatyczne ekspresy ciśnieniowe, które spełniają wszystkie wspomniane warunki. Do tego też niektóre z nich (głównie te z wyższej półki cenowej) są tak zaprogramowane, że umożliwiają zaparzenie naprawdę bardzo dobrej kawy. O najlepszych ekspresach automatycznych do biura możesz przeczytać w naszym artykule, do czego serdecznie zachęcamy!

Dlaczego ekspresy kolbowe nie sprawdzą się w biurze? Jak już pewnie zauważyliście, ekspresy te wymagają przede wszystkim sporej wiedzy w zakresie samego parzenia kawy, ponadto proces przygotowywania kawy jest całkowicie manualny, a przez to czasochłonny. Nie wspominamy już o tym, że fani kaw mlecznych dodatkowo muszą ręcznie spieniać mleko, co jeszcze wydłuża czas przygotowań. Ale to wszystko ma swoje wytłumaczenie - kawa z ekspresu automatycznego nigdy nie będzie smakowała tak, jak ta przygotowana w ekspresie kolbowym. Choć kluczowym czynnikiem będą umiejętności osoby przygotowującej kawę.

 

Poza ekspresami automatycznymi w biurach dobrze sprawdzą się także ekspresy przelewowe, ale więcej słów o nich postaramy się napisać już wkrótce.

Jeśli jednak w Twoim biurze pracują zapaleni kawosze, a Ty wręcz nie masz innego wyboru niż kupić manuala, wówczas istotnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę jest wydajność sprzętu. Krótko mówiąc oszacować ilu pracowników pije kawę codziennie i dostosować parametry ekspresu do ich potrzeb.

W małych firmach (max. do 10 osób) dobrze sprawdzą się ekspresy, o których wspominaliśmy wcześniej - Nuova Simonelli Oscar II czy też model Lelit Anita PL042TEMD, ze względu na już wbudowany młynek. Dobrym rozwiązaniem będzie także wybór ekspresu z dwiema grupami zaparzającymi - dzięki temu w jednym czasie zaparzysz aż cztery espresso.

W średnich i dużych firmach polecamy zakup ekspresów automatycznych lub przelewowych.

 

Najlepszy ekspres kolbowy do gastronomii

Dobrą kawiarnię poznasz między innymi po ekspresie, w której zaparzana jest kawa. Nie ma co owijać w bawełnę - każda kawiarnia na wysokim poziomie pracuje na kolbie. Żaden inny ekspres nie wyciągnie prawdziwego smaku, aromatu i tekstury espresso. Do tego jeszcze konieczna jest dobra ręka baristy, dobrze przeszkolonego, bo niestety sama maszyna cudów nie zdziała.

Dlaczego właśnie ekspresy kolbowe sprawdzą się w gastronomii?  Przede wszystkim ze względu na swoją wydajność. Manuale posiadają spore bojlery, które gwarantują stabilną temperaturę wody podczas ekstrakcji, pompy rotacyjne do wytworzenia odpowiedniego ciśnienia oraz produkują odpowiednią moc pary, do szybkiego spieniania mleka, co jest bardzo istotne w pracy baristy.

Ekspresy do użytku gastronomicznego posiadają więcej niż jedną grupę zaparzającą (najczęściej od 2-4), dzięki czemu barista (i nie tylko jeden) będzie mógł przyrządzić kilka espresso jednocześnie i w tym samym czasie spienić mleko do latte czy cappuccino, czego nie uda się odtworzyć nawet z najlepszym ekspresie automatycznym. Należy jednak pamiętać, że te ekspresy wymagają zakupienia dodatkowego osprzętu w postaci dobrego, żarnowego młynka do kawy (najlepiej elektroniczny), dzbanka na mleko, tampera czy wagi.

 

Jak wybrać odpowiedni ekspres do gastronomii?

Przy wyborze odpowiedniego ekspresu do gastronomii powinieneś kierować się przede wszystkim wydajnością - czyli ile kaw dziennie wyjdzie spod rąk baristy, właśnie przy pomocy tego urządzenia.

Na wydajność ekspresów wpływają m.in.:

• dużych rozmiarów bojlery - z dodatkową izolacją,

• dobra pompa - najlepiej rotacyjna,

• spora pojemność zbiornika na wodę i tackę ociekową - w przypadku gastronomii najlepiej sprawdzą się ekspresy z bezpośrednim podłączeniem do źródła wody,

• ilość grup zaparzających - im więcej, tym więcej baristów może pracować przy jednym ekspresie i tym więcej kaw przygotować w tym samym czasie,

• ilość i jakość wykonania pannarello - im lepsze wykonanie, tym łatwiejsze i szybsze spienianie mleka,

• jakość materiałów, z których wykonane jest urządzenie i jego podzespoły - to nie tylko kwestia wizualna, ale przede wszystkim stabilność, wydajność urządzenia i dłuższa żywotność.

 

Ekspresy do małej i średniej kawiarni (od 4 000 zł do 6 000 zł)

Do małej gastronomii, w której kawa nie jest głównym produktem, ale pomimo to chcemy serwować najwyższą jakość napoju, to zdecydowanie polecamy ekspresy jednogrupowe Nuova Simonelli Oscar II oraz Lelit Anita PL042TEMD, ewentualnie z wyższej półki cenowej: Gaggia TS1 oraz Nuova Simonelli Musica. Nie będą one wydajne przy serwowaniu wielu kaw jednocześnie (maksymalnie 2 espresso), ale ze względu na wyposażenie ich w profesjonalne komponenty zapewnią niemal idealną ekstrakcję.

Ekspresy do małej i średniej kawiarni (od 10 000 zł do 12 000 zł)

Dla małej i średniej wielkości gastronomii, w których produktem sztandarowym jest kawa, możemy polecić ekspresy z nieco wyższej półki cenowej. Rozsądne ekspresy zaczynają się od kwot powyżej 10 000 zł. W tej kwocie nie zawiera się dodatkowy osprzęt, np. w postaci młynka.

Co zatem możemy polecić? Na pewno sprawdzone ekspresy od Bezzera C2013 PM 2GR,  Lelit Giulietta PL2SVH, Ascaso Bar 2GR Compact (poniżej na zdjęciu), Ascaso Barista Pro 2GR.

To porządne, dwugrupowe ekspresy, dzięki którym barista bez problemu zaparzy jednocześnie aż cztery espresso. Ponadto są bardzo wydajne, posiadają pojemne, miedziane bojlery, gwarantujące utrzymanie odpowiedniej temperatury, pompy rotacyjne, podłączenie do źródła wody, a co najważniejsze - umożliwiają przygotowywanie kaw z wysoką powtarzalnością.

Na co również warto zwrócić uwagę w przypadku ekspresów gastronomicznych, to opcja zaprogramowanej preinfuzji, która pozwoli bariście wyciągnąć maksimum smaku i aromatu kawy w bardzo łatwy i szybki sposób. Opcja ta znajduje się we wspomnianym ekspresie Lelit Giulietta PL2SVH. 

Ekspresy do małej i średniej kawiarni (do 30 000 zł)

Kolejny segment ekspresów dla małej i średniej gastronomii, skupiających się na jakości serwowanej kawy to ekspresy z półki cenowej do ok. 30 000 zł.

Zaczniemy od La Marzocco Linea Mini, przechodząc do klasyki ekspresów dźwigniowych Victoria Arduino Athena Leva, oraz Wega Vela Vintage Lever i Londinium II.

Ekspresy do dużej gastronomii

Dla większych gastronomii rekomendujemy kierunek w stronę 3 i 4 grupowych ekspresów. Najlepiej się sprawdzą ekspresy takich marek jak: La Cimbali, Faema, La Marzocco, Elektra, Promac czy ręcznie wykonywane ekspresy na zamówienie marki Synesso.

Przy zakupie ekspresu do gastronomii warto rozważyć usługę stałego serwisu technicznego w razie jakichkolwiek problemów. Nie możesz dopuścić do sytuacji, w której ewentualna awaria ekspresu uniemożliwi serwowanie kawy Twoim Gościom. Ponadto bardzo często w pakiecie firmy oferują przeszkolenia baristyczne, z których na pewno warto skorzystać - podstawą dobrej kawiarni, czyli dobrej kawy jest przeszkolony personel, dopiero potem dobry młynek i ekspres.

 

Zakup używanego ekspresu - czy to na pewno dobry pomysł?

Nie da się ukryć - ceny ekspresów, szczególnie tych profesjonalnych są naprawde wysokie. Wielu właścicieli, którzy stawiają pierwsze kroki w gastronomii  nie może pozwolić sobie na wydatek rzędu 30 000zł na samo urządzenie do kawy, nie wspominając o koszcie związanym z kupnem dobrego młynka. Dlatego też wiele osób rozważa zakup używanego ekspresu do kawiarni, co jest dosyć ryzykownym krokiem.

Jeśli masz znajomego, który dobrze zna się na tego typu maszynach, to dobrze abyś zasięgnął jego opinii. Ważne, by przed zakupem zrobić porządny przegląd sprzętu -  sprawdzić poziom jego zużycia, ewentualne uszkodzenia, wstawione zamienniki itp. Prawdopodobnie największym minusem zakupu używek jest brak gwarancji oraz szybsza eksploatacja maszyny niż w przypadku nowego ekspresu.

Najlepszym rozwiązaniem może okazać się dzierżawa lub leasing ekspresu. Nie potrzebujesz na start dużego funduszu - możesz pozwolić sobie na kupno dobrego sprzętu z gwarancją oraz dedykowanym serwisem technicznym.

Pamiętajcie, dobry ekspres powinien być wieloletnią inwestycją w Waszą kawiarnię czy biuro, a nie utrapieniem, dlatego nie wybierajcie drogi na skróty. Jednak by mieć pewność, że dany ekspres spełni wszystkie Wasze potrzeby, przed zakupem skonsultuj się z firmą, która zajmuje się fachowym doradztwem w zakresie zaopatrywania gastronomii czy specjalistycznych kawiarni.