"Shade Grown Coffee" to inspirująca opowieść o tym, jak uprawa kawy w cieniu rodzimych drzew w tropikach może wpłynąć pozytywnie na lokalne społeczności, powstrzymać wylesianie i chronić siedliska dzikiej przyrody.

Po czterech latach filmowania i postprodukcji, 75-minutowy film fabularny w reżyserii Aleksandra Kinnunena, wyprodukowany przez Victoria Handskemager Wagner, miał premierę w połowie marca na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Kopenhadze. Z podowu pandemii COVID-19, film zadebiutował na festiwalu cyfrowo.

Ten oszałamiający wizualnie, pełnometrażowy dokument ma nadzieję rzucić nowe światło na wartość kawy uprawianej w zacienionych, różnorodnych biologicznie i przyjaznych dla środowiska warunkach. Twórcy zauważyli bowiem, że mimo wzrostu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju w przemyśle kawowym, koncepcja uprawy w cieniu wciąż pozostaje poza głównym nurtem.

Tymczasem, przełomowy raport z londyńskiej Earth Security Group z 2017 r. sugeruje, że najwięksi światowi nabywcy kawy powinni już teraz wprowadzić kawę uprawianą w cieniu do głównego obiegu, aby przemysł oparty o Arabikę miał długofalową przyszłość. Inne badania wykazały, że kawa uprawiana w cieniu może pomóc rolnikom maksymalizować zyski oraz realnie zmniejszyć straty na plantacjach wywołane wzrostem temperatury.

Cienie drzew zapewniają wiele korzyści, od środowiskowych po ekonomiczne. Oferują roślinom kawowym schronienie od palącego słońca, co pomaga utrzymać niską i stabilną temperaturę, opadłe liście drzew utrzymują dodatkowo wilgoć w ziemi. Kawa uprawiana w cieniu zazwyczaj dojrzewa wolniej, dając wiśniom więcej czasu na rozwinięcie swojego złożonego smaku. Drzewa mogą również zmniejszyć erozję gleby. Kawa może rosnąć pod takimi drzewami jak papaje, mango, banany, pomarańcze i awokado, maksymalizując i urozmaicając dochód. 

Farmy, na których uprawiana jest kawa w cieniu, mogą dodatkowo pełnić funkcje lasów, zapewniając schronienie dzikiej faunie i florze, których siedliska globalnie się kurczą. W Ameryce Środkowej, na takich farmach można spotkać małpy i króliki, a nawet większe ssaki takie jak jaguary i tapiry. Są też owady: badanie przeprowadzone w południowym Meksyku wykazało, że tylko jedno drzewo (piękne drzewo Erythrina) zawiera setki gatunków chrząszczy, mrówek i pszczół. W badanym gospodarstwie mieszkało również ponad 20 gatunków motyli, 10 różnych gatunków żab, 6 gatunków nietoperzy i 24 gatunki ssaków. Cienie drzew tworzą również świetne warunki do życia dla wielu ptaków. A te zapewniają naturalną kontrolę owadów, co ma dla rolnika prawdziwą wartość, nie musi bowiem stosować pestycydów.

"Shade Grown Coffee" zapewnia wgląd w proces parzenia kawy, od zbierania dojrzałych wiśni po przygotowanie filiżanki doskonałego naparu. Oddani hodowcy kawy, roasterzy i bariści z całego świata pokazują dlaczego kawą pochodzącą ze zrównoważonych upraw możemy cieszyć się bardziej. To film zarówno dla miłośników kawy, jak i miłośników przyrody, mający na celu pogłębienie zrozumienia naszej roli jako konsumenta. Mamy wybór przy zakupie kawy. Ponieważ produkcja ściśle dostosowuje się do popytu, nasz wybór może mieć ogromny wpływ na metody uprawy na całym świecie.

Aby opowiedzieć tę historię, reżyser Alexander Kinnunen rozmawia z producentami w Etiopii, Nikaragui, Panamie, Salwadorze i na Jamajce, a także z ekspertami od ekologii i rolnictwa na temat korzyści płynących z uprawy kawy w cieniu na ich plantacjach. Następnie, Kinnunen podąża za kawą przez cały łańcuch dostaw, kończąc w jednych z najbardziej znanych kawiarni na świecie takich jak: Coffee Collective w Kopenhadze, Drop Coffee w Sztokholmie, Sightglass w San Francisco, czy Coffee Academics w Singapurze.